പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശിയെപ്പറ്റി പറയുമ്പോൾ, ആദ്യം പറയേണ്ടത് തിരുവാതിര രാത്രിയും, തുടിച്ചുകുളിയും, പാതിരാപൂചൂടലും, തിരുവാതിര കളിയുമെല്ലാമാണ്. മുത്തശ്ശി പറഞ്ഞ ഒരു അനുഭവമാണ് ഇവിടെ പ്രതിപാദിക്കുന്നത്.

പണ്ട് കാലങ്ങളിൽ തറവാടുകളും വീടുകളും തമ്മിൽ വളരെ അകലമുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്നത്തെ പോലെ സൂചി കുത്താൻ സ്ഥലമില്ലാത്തതുപോലെയോ, കൂണുകൾ മുളച്ചു പൊന്തുന്ന പോലെ വീടുകളോ ഫ്ലാറ്റുകളോ ഇല്ലായിരുന്നു. വലിയ പറമ്പുകളുടെ നടുക്ക് ഒരു തറവാട് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു വീട്, പിന്നെ രണ്ടു മൂന്ന് കുളങ്ങളും പാടങ്ങളും തോടുകളും ചിറയും, അതിനിടെ വിജനമായ വീഥികളും ആയിരുന്നു. വലിയ തറവാടുകൾക്ക് അവരുടെതായ ധർമ്മദേവതകളും  ഉപദേവതകളും സർപ്പക്കാടും അമ്പലകുളങ്ങളുമുണ്ട്.

ആര്യവീട് തറവാടും കുറ്റാനാപ്പിള്ളി തറവാടും അങ്ങനെ തന്നെ ആയിരുന്നു. തറവാട്ടിൽ നിന്നു ഇടവഴിയിലൂടെ കുറച്ച് നടന്ന് അമ്പലക്കുളവും അമ്പലവും താണ്ടി വന്നാലേ, പൊതു നടപ്പാതയിലേക്ക് എത്തുകയുള്ളു. ബാക്കിയുള്ള വീടുകൾ എല്ലാം അവിടെ നിന്നേ തുടങ്ങുകയുള്ളു.

പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശിക്കും മറ്റു കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കും വൈകുന്നേരങ്ങളിൽ കുളത്തിലിറങ്ങി കുളിച്ചു സന്ധ്യാവന്ദനാദികളും കഴിച്ച്  അമ്പലത്തിൽ പോകുന്ന പതിവുണ്ട്. അമ്പലം അടച്ചാൽ പിന്നെ ആ പരിസരത്ത് ആരേയും കാണാറില്ല. ചില കാരണവന്മാർ മാത്രം വിരളമായി രാത്രികാലങ്ങളിൽ അമ്പലക്കുളത്തിൽ കുളിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. വഴി വിളക്കുകൾ തെളിഞ്ഞാലും പൊതുവെ ഇരുട്ടാണ് ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ. ഇപ്പോഴത്തെ പോലെയുള്ള നിറയെ വഴിവിളക്കുകളോ അധികം പ്രകാശം പരത്തുന്ന വിളക്കുകളോ ഇല്ല. ഒരു കാലം വരെ, ചൂട്ട് കത്തിച്ചാണ് ആര്യവീട്ടിലെയും കുറ്റാനപ്പിള്ളിയിലെയും കുടുംബാംഗങ്ങളും  സമീപവാസികളും സഞ്ചരിച്ചിരുന്നത്.

തറവാട്ടിൽ  ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിര നാൾ  സ്ത്രീകൾക്ക് വളരെ വിശേഷപ്പെട്ടതായിരുന്നു. ഈ വേളകൾ,  ആര്യവീട്ടിലെയും കുറ്റാനപ്പിള്ളിയിലെയും അടുത്തുള്ള വീടുകളിലെ സ്ത്രീജനങ്ങളെല്ലാം ഒത്തുകൂടി, ഒരു ആഘോഷമാക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. മൂന്ന് ദിവസങ്ങളിൽ ആയി, സഹോദരങ്ങൾക്കും, മക്കൾക്കും, ഭർത്താവിനും വേണ്ടി ഇവർ നോമ്പ് നോറ്റ്, തിരുവാതിര കൊണ്ടാടാറുണ്ടായിരുന്നു. പണ്ട് ഇതൊക്കെയാണ് അവരുടെ നേരമ്പോക്കുകൾ.

മങ്കു മുത്തശ്ശിയും പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശിമാരും(പണ്ട് മിക്കവർക്കും ഒരേ പേരുകൾ കാണാം), കുഞ്ഞുലക്ഷ്മി, നാരായണി, കാവുക്കുട്ടി, ദേവൂട്ടി, ലക്ഷ്മി, ജാനു, കമല, സരസു, കാർത്യയനി, വിലാസിനി എന്നി മുത്തശ്ശിമാരും, ബാക്കിയുള്ള എല്ലാ സ്ത്രീജനങ്ങളും നോമ്പ് നോറ്റ് തിരുവാതിര രാത്രി ഗംഭീരമാക്കാറുണ്ട്. തുടിച്ചുകുളിയും, തിരുവാതിര കളിയും, വെറ്റില മുറുക്കും, പാതിരാപൂചൂടലും, ഏട്ടങ്ങാടിയും ഒക്കെയായി തിരുവാതിര പൊടിപൊടിക്കാറുണ്ട്. തറവാടിനടുത്തുള്ള കുളത്തിലാണ് തിരുവാതിര കുളി. അന്നത്തെ രാത്രിയിലുള്ള കുളത്തിലെ കുളിയും പാട്ടും കളിയും ചിരിയും, പിന്നെ കളിയാക്കലിനെ പറ്റി പറയുമ്പോൾ മുത്തശ്ശിമാർക്ക് നൂറ് നാവാണ്. അങ്ങോട്ടുമിങ്ങോട്ടുമുള്ള അർത്ഥം വച്ചുള്ള കളിയാക്കി ചിരികൾ കാണേണ്ടതു തന്നെയാണ്.

അങ്ങനെ ഒരു രാത്രിയിലെ സംഭവമാണ് പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശി പറഞ്ഞത്. തിരുവാതിര രാത്രി ആണുങ്ങൾക്ക് തറവാട്ടിൽ പ്രവേശനമില്ല,  അടുത്തുള്ള ഏതെങ്കിലും ഒരു വീട്ടിൽ, അവർ എല്ലാവരും ഒരുമിച്ചു കൂടി, സൊറ പറഞ്ഞും ചീട്ടുകളിച്ചും ഇരിക്കും. പിന്നെ മുത്തശ്ശിമാർ ചില വിരുതന്മാരെ പറ്റി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്, വേഷം മാറി പെണ്ണുങ്ങളുടെ ആഘോഷത്തിൽ ഇടിച്ചു കയറി അവരെ പറ്റിക്കാൻ നോക്കി പിടിക്കപ്പെട്ടവർ. അവർക്ക് പറ്റിയ അബദ്ധങ്ങളും അനുഭവങ്ങളും പിന്നിട് വിവരിക്കുന്നുണ്ട്.

കളിയുടെ ഭാഗമായി മുത്തശ്ശിമാർ തമ്മിൽ ഒരു പന്തയമായി. ഇവരിൽ രണ്ടു മുത്തശ്ശിമാർ പാതിരാത്രി തറവാട്ടിൽ നിന്ന് അമ്പലം വരെ പോയി, കുളത്തിൽ ഇറങ്ങി കുളിച്ച് അമ്പലത്തിന് വലം വച്ച് തിരികെ വരണം, എന്നായിരുന്നു പന്തയം. നറുക്ക് വീണത് പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശിക്കും നാരായണി മുത്തശ്ശിക്കുമാണ്. അവർ ധൈര്യം സംഭരിച്ച് ചൂട്ടും കത്തിച്ച് ഇരുട്ടിൽ, ഇടവഴിയിലൂടെ ഭഗവതിയെ മനസ്സിൽ ധ്യാനിച്ചും നാമങ്ങൾ ഉരുവിട്ടും അമ്പലത്തിന്റെ പരിസരത്തേക്കു നടന്നു.

ഇടവഴി കഴിഞ്ഞ അമ്പലത്തിന് അടുത്ത് എത്തിയപ്പോൾ മുത്തശ്ശിമാർ കണ്ട കാഴ്ചയെ പറ്റി പറയുമ്പോൾ പാറുക്കുട്ടി മുത്തശ്ശിയുടെ വാക്കുകൾ ആവേശഭരിതവും മുഖം പ്രകാശപൂരിതവും ആകും.

അവർ അമ്പലപരിസരത്ത് താലപ്പൊലിയേന്തിയ കുട്ടികളേയും അവരുടെ കൂടെ തേജോമയിയായ ഒരു ദിവ്യസ്ത്രീയെയും കാണുമാറായി. കാവലായി ഒരു ദിവ്യപുരുഷനും കൂടെയുണ്ടായിരുന്നു. ദിവ്യസ്ത്രീ അമ്പലകുളത്തിൽ തുടിച്ചുകുളിച്ചത്തിനു ശേഷം, പരിവാരസമേതം അമ്പലത്തിലേക്ക് നടന്നു. അമ്പലനടക്ക് മുമ്പിൽ വച്ച് എല്ലാവരും പെട്ടെന്നു അപ്രത്യക്ഷമായി.

രണ്ടു മുത്തശ്ശിമാരും പേടിച്ച് ചൂട്ട് അവിടെ തന്നെ ഇട്ട് തിരിച്ചു തറവാട്ടിലേക്ക് ഒരു ഓട്ടമായിരുന്നു. വീട്ടിൽ എത്തി അവിടെയുള്ള മുതിർന്നവരോട് ഈ സംഭവം വിവരിച്ചപ്പോൾ, ഇങ്ങനത്തെ അനുഭവം ആദ്യമായിട്ടല്ലാ എന്ന് അറിയാൻ കഴിഞ്ഞു. ഇതിനു മുന്പും പലരും ഇതുപോലെ അവിടെ ദിവ്യതേജസ്സും, ദിവ്യ സ്ത്രീയേയും പുരു‌ഷനെയും കണ്ടതായിട്ട് സാക്ഷിപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.

പിറ്റേ ദിവസം കാരണവന്മാർ ഇത് അറിഞ്ഞപ്പോൾ, മുത്തശ്ശിമാരെയും മറ്റു മുതിർന്നവരെയും, അർദ്ധരാത്രിക്ക് അമ്പലപ്പരിസരത്തു പോയതിന് വഴക്ക് പറഞ്ഞു. തറവാട്ടിലെ കാരണവന്മാർ ഉപാസനയും, ഉപാസനമൂർത്തികളുള്ളവരും, കവടി വയ്ക്കുന്നവരുമായിരുന്നു.അവരുടെ കവടിയിൽ തെളിഞ്ഞത്, അന്ന്  അമ്പലകുളത്തിൽ തിരുവാതിരനാൾ തുടിച്ചുകുളിച്ചിരുന്ന ആ ദിവ്യതേജസ്,   കുറ്റാനപ്പിള്ളിയിലെ സാക്ഷാൽ ദേവിയായിരുന്നു എന്നാണ്. ആ പെൺകുട്ടികൾ ദേവിയുടെ പരിവാരങ്ങളും ആയിരുന്നുവത്രേ. കാവൽ നിന്നിരുന്ന ആ  വെളുത്ത താടിയുള്ള ദിവ്യപുരു‌ഷൻ, മറ്റാരുമല്ല, ഇടക്കും മുറയ്ക്കും കുടുംബക്കാരും നാട്ടുകാരും കണ്ടതായി സാക്ഷിപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള കാരണവരാണെന്നാണ് വിശ്വാസം.